19 Adar 5784 | 29 maart 2024
Artikelen
Jodendom in praktijk     Hasjkafa     Feest- en Gedenkdagen     Samenleving     Geschiedenis     Antisemitisme     Israël     Media     Publicisten     
Nazireeër: heilige of zondaar?
Publicatiedatum: maandag 11 mei 2009 Auteur: Rabbijn prof. Efraim Sprecher | Vertaling: Devorah | 2.372 keer gelezen
Halacha, Rabbi Sprecher, Naziroet [nazireeërschap] »
Sjimsjon was de bekendste Nazireeër ooit

De houding van de Tora ten opzichte van de Nazireeër (nazir=gewijde) lijkt tegenstrijdig. Enerzijds noemt de Tora hem "heilig" wanneer het zegt: "Hij is heilig voor Hasjem" (Bamidbar/Num. 6:8). Anderzijds moet de Nazireeër ter afsluiting van de periode van Neziroet een zondoffer brengen. Verder staat er geschreven dat wanneer een Nazireeër zich bezoedeld heeft door aanraking van een dood lichaam, zal "hij [de Kohen] voor hem boetedoening verzorgen omdat hij [de Nazireeër] ten aanzien van het lijk (Rasji) heeft gezondigd" (6:11). Rasji legt uit: "omdat hij zich van wijn onthield". Is de Nazireeër nou een heilige of een zondaar?

De Tannaiem discussieerden hierover in Masechet Ta'aniet 11a: "Rav Elazar HaKapar zoon van de Rebbe vraagt: ‘tegen wie zondigde de Nazireeër? Liever leed hij door zich van wijn te onthouden - degene die zich alleen van wijn onthield wordt zondaar genoemd, iemand die zich van alles onthoudt: des te meer zo!'
Rav Eliezer zegt: ‘hij is heilig, terwijl hij zich alleen maar onthoudt van wijn, dus iemand die van alles onthoudt is zeker heilig: zijn vasten doet verzoening voor zijn zonden'."
We vinden dezelfde contradictie in de RaMBaM's Moreh Nevoechiem (Gids der Verdoolden) 3:48: "Iemand die voorzichtig is met wijn wordt ‘heilig' genoemd en wordt gelijk gesteld aan de heiligheid van de Kohen Hagadol". Ondertussen schrijft hij in Hilchot De'ot 3:1: "misschien zal een persoon zeggen: ‘sinds jaloezie, hartstocht, eer en dergelijke slecht voor iemand zijn en iemand van de wereld verwijderd, zal ik me volledig onthouden', zodat hij geen vlees en wijn drinkt. Dit is ook een slechte weg en het wordt verboden deze te volgen. Degene die deze weg kiest wordt zondaar genoemd".  

Als dit zo is, wat is dan de gepaste manier om Hasjem te dienen - door onthouding of door het genieten van deze wereld? De Netsiv ("de Pillar"; Rav Naftali Zvi Yehuda Berlin, 19e eeuw Litouwen) zegt in zijn commentaar op de Tora: "Het is de moeite waard om je van lichamelijke genoegen te onthouden om geestelijke genoegen van het kleven aan Hasjem te bereiken. Echter, sinds dat deze reden [van bezoedeling] bij [de Nazireeër] tegen zijn zin is, is dat een teken dat hij voor zoiets niet waardig is, dan ontdeed hij zich van wijn voor iets onbelangrijks en zocht hij naar iets wat hem te boven gaat".  De Netsiv legt uit dat er een positieve waarde aan Neziroet hangt af wanneer het doel is om nog dichter tot Hasjem te komen. Maar het is niet voor een doorsnee persoon geschikt.
Niet iedereen is dus op zodanig niveau dat hij Neziroet kan accepteren. Wanneer iemand midden in de Neziroet afhaakt, impliceert hij in feite dat hij vanaf het begin het al niet waard was dit te doen. Om die reden wordt hij een zondaar genoemd en moet hij boetedoening doen. Dat is de reden waarom de Tora zegt: "omdat de persoon gezondigd heeft" ev. Hij verzocht zichzelf om zichzelf aan Hasjem te kleven, maar op zo'n niveau dat voor hem buiten zijn bereik ligt. De Netsiv vergelijkt dit met de 250 prinsen die een wierookoffer (Ketoret) samen met Qorach brachten. Zij wilden ook het nabij zijn met Hasjem bereiken, maar het was voor hen niet gepast. Vandaar dat er gezegd wordt dat deze zondaren tegen hun zielen zondigden (17:3).

Dus, als een algemene benadering om Hasjem te dienen, is Neziroet ongepast. Het is voor iemand ideaal dat hij het alledaagse heiligt en geen leven leidt van onthouding van de materiële wereld. Echter zijn er speciale mensen die op een verheven level acteren, voor wie Neziroet heiliging is, zoals profeet Amos schrijft in 2:11: "ik vestigde enkele van jouw zonen als profeten en enkele van jouw jonge mannen als Nazireeërs" (d.w.z. d.m.v. heiliging bereiken zij profetie). Hoe dan ook, soms moet een doorsnee persoon Naziroet op zich nemen om zichzelf tegen het zondigen te beschermen. De Talmoed stelt daarom: "iemand die een sotah [een vrouw die van overspel wordt verdacht] in haar degradatie ziet, moet zich van wijn onthouden" (Sotah 2a). Deze vorm van Neziroet komt als een noodzakelijk medicijn om iemand voor zonde te beschermen. Maar op een gepaste wijze Hasjem dienen is op een onschendbare manier in de materiële wereld te leven en het wereldse te verheffen en te heiligen.

©Rabbi prof. E. Sprecher 2009

Copyright © 2009 Jodendom Online
 
 
Contact Zoeken Noachieden Online Beheer
 
Copyright © 2024 Jodendom Online. Alle rechten voorbehouden.