Tien Geboden
Toen Kadosj Baroech Hoe aanwezig was op Sinaj, geen vogel dat floot, geen koe dat loeide, geen seraf dat proclameerde (Kadosj). De zee was helemaal stil, geen schepsel die maar een geluidje maakte. Sterker, de gehele universum was… stil… Toen was het de Stem – zo leert Sjemot Rabba 29:9 dat proclameerde: Anochie Adonaj Elokiem...Ik ben Hasjemjullie G’d…. De acroniem van Anochie (Ik [ben]) is:
• Anie
• Nafsjie
• CHchesivas
• IE jehavis. De "ie" wordt nl gedragen door de jod.
ANoCHIE betekent Ik schreef en gaf Mezelf [in de Tora] en nu geef jij jezelf aan Mij door het te volgen. Anie nafsjie chesivas jehavis...
Toen Hasjem Zichzelf aan miljoenen mensen toonde, was de gehele schepping stil gevallen. Hasjem stond niet alleen voor Jisrael centraal, maar voor de gehele universum. Sjabbos 88a leert dat wanneer Jisrael de Tien Geboden (Tien Woorden is een betere vertaling) niet had geaccepteerd, dan zou het hele universum tot een eind gekomen zijn.
N.a.v. Sjmot 24 en Dwariem 4 leren de commentatoren dat er vier stadia van heiligheid was, die corresponderen met de vier stadia van de Bejt hamiqdasj. De Bejt hamiqdaj was in feite een permanente her-schepping van de Sinaj-ervaring. Deze ervaring werd eeuwen lang alleen door de Joden vastgehouden. De vier stadia zijn:
1. de grond van de berg waarop iedereen staat komt overeen met de poort van het binnenhof
2. de berg zelf komt overeen met de binnenkant van het binnenhof
3. de wolk waar Mosje stond komt overeen met de binnenkant van de Bejt hamiqdasj
4. de dikte van de wolk komt overeen met de Heilige der Heiligen, de troon van Hasjems Aanwezigheid.
De Tien Woorden werden volgens Mechilta in één keer op één moment door Hasjem gereciteerd! Makkos 24a leert dat alleen de eerste twee Woorden door Hasjem werd gereciteerd, omdat Torah de getalswaarde heeft van 611. Mosje onderwijst de Tora, 611 mitswot. Er zijn er 613.
Rasji en RaMBaN leren ook dat Hasjem de Woorden op één moment gaf, alleen het volk begreep het niet en Hasjem ging de Woorden toen woord voor woord herhalen en het volk begreep Hem. Na de eerste twee Woorden, gaf het volk aan Mosje aan dat de intense Heiligheid vanuit deze directe communicatie met Hasjem niet te dragen was en vroeg of hij ze op een rustige manier wilde onderwijzen (Dwariem 5:22-24). Ze hoorden alle Woorden van Hasjem, maar ze werden onderwezen door Mosje.
RaMBaM leert nav Dwariem 4:12 dat het volk alleen het geluid van de woorden hoorde waardoor de eerste twee geboden direct van Hasjem werd gehoord maar de rest werd door Mosje onderwezen, want hij verstond het en begreep het.
Goer Arjeh leert dat Hasjem de Tien Woorden in één uiting gaf. Dit symboliseert dat de Tora een onafscheidelijke eenheid van mitswot en verklaringen.
|