'Elifaz
Er is iets bijzonders aan Elifas, Esav's eerstgeborene. RaSji leert dat Elifaz weigerde zijn vaders bevel op te volgen om Ja'aqov te doden en op Jitschak's 'knie' is opgegroeid. ...wetimna' hajta 'Elifaz... en Timna was zijn bijvrouw... (Vs. 12).
RaMBaN leert dat Timna de enige vrouw van Esavs zonen die expliciet in de Tora genoemd wordt. Dit is interessant.
Timna was een van de vele die graag gebonden wilde raken met de nakomelingen van Avraham, omdat men Avraham hoog achtten. Timna zelf kwam ook uit goede huizen. Zij was nakomeling van de stamhoofden in Seir en ze was de zus van Lotan, een van de stamhoofden van Seir. Haar vader was notabene Seir zelf (Vs. 20 en 22). Timna wilde zo graag met een nakomeling van Avraham trouwen, dat zij tegen volgens RaSji Elifaz zei: als ik het niet waard ben (als 'prinses' en zus van de stamhoofden) om jouw vrouw te zijn, laat mij dan op zijn minst jouw bijvrouw worden. Hoe kwam het zover dat Timna, die van zulk goede huizen kwam, zich tevreden stelden met een nakomeling van Avraham-Jitschak-Esav-bijvrouw van Elifaz terwijl de 'betere tak' van de nakomelingen van Avraham, via Jitschak en Ja'aqov ging.
Omdat Timna zelf persoonlijk over een hoog moraal beschikte, zocht zij een man van goede morele afstand en die vond zij alleen in de familie van Avraham, Jitschak en Ja'aqov. Zij besloot gioer te willen doen om hopelijk binnen die familie te kunnen trouwen. Zo zijn er diverse redenen waarom iemand niet tot het Jodendom mag toetreden. Denk aan het aangetrokken voelen tot de Joodse Leer van een rabbijn of dat je verliefd bent geworden op een Jood. Puur op basis van Halacha is Timna dus door Ja'aqov afgewezen. Het is overbodig te vermelden dat Ja'aqov Halachisch juist heeft gehandeld. Toch wijst Rav Feinstein ons op het volgende feit. In Sanhedrin Daf 99 ‘amoed b staat dat Timnah nooit afgewezen had moeten worden! Wanneer je een Halachische beslissing maakt, moet óók de Aggadah toegepast worden. Timnah voelde immers vanuit haar hoge gevoel van moraal aangetrokken tot het Jodendom, zonder de consequenties van Avodah Hasjem en de mitswes te kennen. Dit is iets wat in feite voor Bnej Jisrael niet bepaald vreemd was: na'ase wenisjma'... we zullen doen, we zullen gehoorzamen. Deze afwijzing heeft volgens de Talmoed het volgende als gevolg: Ja'aqov weigerde haar idee in hun lijn te huwelijken waardoor zij genoegen nam als bijvrouw van een van de zonen van Esav te worden. Vanuit haar oogpunt niet vreemd: Esav blijft de zoon van grote Jitschak en de kleinzoon van de grote Avraham. Toch waren de gevolgen enorm: Timna werd als gevolg hiervan moeder van de essentie van het kwaad: Amaleq. (bron).
RaMBaN suggereert dat Timna in de kronieken van Esav genoemd wordt, om aan te geven dat zij de moeder van Amaleq is. Amaleq was dus een kind van een bijvrouw, wat minder hoge achting genoot, omdat hij geen echte nakomeling van Esav was (wel biologisch maar niet erkend als...). Hierdoor leefde Amaleq niet onder de andere nakomelingen van Esav in Seir. |