Zegen van Ja’aqov voor Sjime’on en Levi
Priesters en Levieten hebben geen autoriteit met betrekking tot politiek, maar dienaren van Hasjem. Verer zijn zij afhankelijk van de gaven van andere stammen. Sforno en Abarnel zeggen als Levi als opvolgende – met Sjime’on – ook niet waard was leider te zijn omdat Sjime’on en Levi de mannen van Sjechem hebben aangevallen en mannen van het zwaard zijn niet waard “de koning te zijn” wiens rechtvaardigheid het land vestigt (Spreuken 29:4) Levi en Sjime’on worden door Ja’aqov als kameraden beschreven en zij betrokken elkaar in het geweld en samenzwering. Samen hebben zij de moord in Sjechem beraamd en hebben de verkoop van Joseef aangespoord. Rasji leert dat Re’oeven en Jehoedah konden “de broers” (’achrem in 37:19: die de mannen van Sjechem vermoordden) niet zijn, omdat zij de moord op Joseef niet goedkeurden. Issachar en Zevoeloen konden het eveneens niet zijn, want uit eerbied voor hun oudere broers spraken zij niet in hun tegenwoordigheid. Vandaar dat het aannemelijk is dat hier sprake was van Sjime’on en Levi (Jalkoet I 158).
vs. 5 …kelej chamas mechrotejhem… hun wapen van geweld is ambachtelijk… deze wapens zijn gestolen van Esav en waren níet van Ja’aqov. Esav was namelijk de broer die bij het zwaard leefde. Ja’aqovs wapen is gebed.
vs. 6…besodam ‘al-tavo’ nafsjie… in hun raad kome niet mijn ziel… Ja’aqov voorzag de twee toekomstige rebllen na de Exodus: Zimir (Sjime’on) die mensen tot zondigen aanzette (Bamidbar/Num. 25:14) en Korach (Levi) die mensen tegen Mosje opzette (Bamidbar 16:1). Ja’aqov bad dat zijn naam niet aan deze samenzwering gebonden zou worden. Dat gebeurde ook niet. Zimrie, de zoon van Salu, de vorst van het stamhuis van Sjime’on…Bamidbar 25:14 ipv Zimrie, de zoon van Salu, de vorst van het stamhuis van Sjime’on, de zoon van Ja’aqov Bereesjiet Rabba 99). Zo ook is het dat met Korach (Bamidbar 19:1). Wanneer het betrekking heeft op bijvoorbeeld de muzikale dienst, dan wel: de zoon van Korach, de zoon van Jitschar, de zoon van Kehalth, de zoon van Levie, de zoon van Jisrael... (1 Kron. 6:23).
…wevirtsonam ‘iqroe-sjor… en in hun welbehagen hebben zij een stier verlamd…. Ja’aqov voorzag dat Joseef door Mosje als een stier wordt omschreven (Dewariem/Deut. 33:17). Sjime’on en Levi wilden Joseef uitschakelen. Toch vervloekte Ja’aqov hen niet, maar wel hun woede… ‘aroer afam… Er staat geen ‘evrah… wraak. Haamek Davar legt uit dat Sjime’on en Levi furieus waren en daardoor hun temper verloren. Deze woede mogen wij niet onderschatten, want diezelfde woede was wraakzuchtig genoeg om zelfs het vee van Sjechem om te brengen.
|