| Parasja / Kie Tisa / Commentaar |
Overzicht | Inzicht | Haftara | Commentaar |
| Sjemot/ Exodus 30:11-34:35 | door: Devorah, Joel Nesanel von Schukkman en Alexander Chaim |
Straf
Ondanks Aharons tesjoeva, werd hij wel gestraft. Maar hij niet alleen!
Mosje kwam van Sinaj af en brak bij aanzien van de ‘eigel hazahav de loechot. Waarom? Een van de meerdere verklaringen is als volgt. Het breken van de loechot komt op hetzelfde neer als het verscheuren van de ketoebah, want zoals wij zo direct zullen merken, was dit net overspel tijdens de huwelijksnacht. Mosje dacht bij dit aanschijn snel na en verscheurde de ketoebah/gooide de loechot stuk en hierdoor leek het als of niet het hele volk vreemd ging.
Ondertussen kostte deze fout Aharon twee van de vier zonen. Mosjes dawnen had effect op twee van de vier zonen (Rasji in comm. op Dwariem/Deut. 9:20), want in de eerste instantie wilde Hasjem Aharon vernietigen. Waarom werden zij gedood? Twee zonen van Hasjem hadden esj hara, vreemd vuur, gebruikt. Het was dus een combinatie van twee factoren:
- Zonde van Aharon en
- ‘eisj hara’ van twee van Aharons zonen. Deze zonde was de wel bekende druppel die de emmer deed overlopen.
De afzonderlijke zonde zou geen levens gekost hebben, dat is gebleken dat Aharon mocht blijven leven.
In parasja Jitro, Sjmot 20:5, leerden wij dat zonden van de ouders op hun kinderen gaat, terrwijl in Sjmot 34:7 het tegendeel staat. Wat is er aan de hand? Rasji legt uit dat alleen de kinderen die de slechte daden van hun ouders bewust eigen maken, óók vijanden van Hasjem zijn, want zodra zij deze familiare zonden eigen maken, dan cummulateert de zonde zich, waardoor het een levensstijl, een geaccepteerd moraal wordt. Kinderen die seculier zijn opgevoed, worden als gekidnapte kinderen uit het Joodse volk beschouwd en worden niet als vijanden van Hasjem genoemd.
Naast dat Aharon gestraft, maar gespaard bleef, bleven de afgodendienaren onder het volk ook niet ongestraft. Hasjem deelde drie straffen uit, gericht op drie groepen van mensen:
- Vs. 26-28: de straf met het zwaard werd aan de mensen uitgedeeld die na de waarschuwing van de ooggetuigen, toch het verbod van het aanbidden van ‘eigel hazahav overtraden.
- Vs. 35: de straf met de plagen werd aan de mensen uitgedeeld die geen waarschuwing van de ooggetuigen kregen en dus het verbod van het aanbidden van ‘eigel hazahav overtraden.
- Vs. 20: … wajasjeq … Hij liet hen drinken… de straf met het gif (goud van de ‘eigel hazahav werd tot stof gemalen en aan water toegevoegd) aan de rest van de mensen uitgedeeld. Zij behoorden tot de ongelovige mensen. Degene die niet van dit drankje stierven, gingen vrijuit, want zij hadden de ‘eigel hazahav niet aanbeden. Degene die stierven, waren schuldig aan het overtreden van het verbod op afgoderij. Deze groep mensen komen – zoals eerder aangetoond - overeen met een overspelige vrouw die ook haar schuld of onschuld moest bewijzen volgens dezelfde methode als hier beschreven (Bamidbar/Num. 5:16-28).
|
|