| Onze eigen plek in het Jodendom vinden |
| Publicatiedatum: dinsdag 09 februari 2021 |
Auteur: Opperrabbijn Evers | 691 keer gelezen |
|
|
| Opperrabbijn R. Evers, Maatschappij » |
|
|
 Jitro en zijn 78.600 jodendomsrebbes
In Jitro lezen we over de Tien Geboden. Dit zijn regels die bijna allemaal vrijwel wereldwijd aanvaard zijn als goede leefregels voor iedereen. Net zoals onze genen vrijwel identiek zijn, zijn er ook algemene regels, die voor iedereen gelden.
Maar het unieke van het menszijn is nu juist, dat iedereen uniek is. De Talmoed verklaart onomwonden, dat er niemand is die dezelfde nesjomme (ziel) heeft als een ander. En dat betekent, dat we ook ieder een eigen opdracht in dit leven hebben. Een unieke opdracht, die niemand anders heeft. Niemand is volledig gelijk aan de ander. Daarom is het zo bijzonder een mens te zijn en heeft iedereen zijn eigen plaats in de wereldgeschiedenis en in het Jodendom.
Dit lijkt Jitro ook te benadrukken in zijn woorden aan Mosje Rabbenoe: “U zult het volk de wetten en voorschriften van HaSjeem (G’d) onderwijzen. U moet hun tonen hoe ze hun leven moeten inrichten en hun zeggen wat voor taken ze hebben” (Sjemot/Ex. 18:20). Het lijkt wat dubbel. Maar dat is het niet. Er zijn algemene leefregels. En er bestaan taken die alleen voor jou zijn! We dragen allemaal (ongeveer) dezelfde tsitsiet (schouwdraden) en tefillien (gebedsriemen). Desondanks zijn we verschillend. Iedereen heeft zijn eigen levensloop. Iedereen heeft zijn eigen levensdoel, levensstijl en opdracht van Boven.
Vroeger was het niet zo moeilijk om je hemelse levensopdracht te weten te komen. Waarom ben ik op deze wereld? Vroeger hadden we profeten, die via hun Roe’ach hakodesj (inspiratie van Boven) konden zien wat HaSjeem (G’d) van deze nesjomme en deze persoon wilde. Maar niet getreurd. Ook tegenwoordig hebben we wijze en heilige mensen die ons daarbij kunnen helpen. Maar door allerlei dagelijkse beslommeringen en de totale afleiding door de eindeloze nieuwsstroom die over ons uitgegoten wordt en het appel die de sociale media op ons doen, jagen we rusteloos voort in onze jacht om ‘bij te blijven’ met de nieuwste snufjes en passen wij ons voortdurend aan bij de honderden ‘vrienden’ die we op facebook en instagram moeten ‘pliesen’.
Onze naoorlogse generatie is verward. We hebben weinig leiding en moeten alles zelf uitzoeken. We leven in een tijd van ver doorgeschoten individualisme. Dat heeft voordelen en nadelen. De Gaon van Wilna (in zijn verklaring op het filosofische Tenachboek Misjlej (Spreuken) van koning Salomo) benadrukt dat iedereen zijn eigen nesjomme (individuele ziel) heeft en een eigen goef (lichaam) met natuurlijke insticten (teva goefo). Iedereen heeft zijn eigen niche. De Gaon Rabbi Elijahoe (van Wilna) zegt dat wij juist in onze natuurlijke individuele geaardheid aanwijzingen kunnen vinden wat onze plek op deze wereld is.
Wij moeten niet tegen onze natuur ingaan omdat dit meestal averechtse effecten heeft. Als ouders kinderen dwingen tegen hun natuur in te gaan, zullen ze, als ze volwassen worden, hiertegen in gaan. Maar we hebben ook algemene richtlijnen en levensregels die voor ons allen gelden. Voor ons Joden in het bijzonder betekent dit, dat er veel universele voorschriften voor een goed joods leven gelden.
Het knappe van de Joodse levenswijze is wel, dat deze universele voorschriften, die we allemaal moeten volgen, niettemin zoveel individuele vrijheid van invulling laten, dat wij daarin ook meteen onze eigen plek kunnen veroveren. Om een volk te zijn, te worden en te blijven zijn veel universele voorschriften nodig omdat er anders totaal geen sprake meer van eenheid is. Zonder een bepaalde mate van eenheid is er geen volk, slechts een verzameling van individuen. Voor sommigen is een koning en een voetbalclub voldoende om van een volksgevoel te kunnen spreken.
Maar bij ons past een veel hogere vorm van eenheid. Vanuit de Eenheid van HaSjeem komen we uiteindelijk terecht bij veel mitswot die voor allen gelijk zijn. Maar dat betekent niet dat wij onze individualiteit niet voor de volle honderd procent kunnen uitleven.
Mosje Rabbenoe was de spirituele raadgever voor iedereen. Zijn schoonvader Jitro vond dit een beetje teveel voor Mosje Rabbenoe alleen. Daarom stelde hij hem 78.600 extra assistent Dayaniem (rechters maar ook spirituele leiders) ter beschikking. Want de taak van een Dayan is niet alleen rechter. Hij moet in staat zijn – als een echte Rebbe - zich totaal in te leven in het individu tegenover hem. Dit was Jitro’s bijdrage aan de spirituele weg van de Joden: iedereen zijn eigen jodendomsrebbe!
|
|
|