24 Niesan 5784 | 02 mei 2024
Artikelen
Jodendom in praktijk     Hasjkafa     Feest- en Gedenkdagen     Samenleving     Geschiedenis     Antisemitisme     Israël     Media     Publicisten     
De periode van de Amoraiem van Babylonië (219-500 n.d.g.j.)
Publicatiedatum: woensdag 19 november 2003 Auteur: Redactie | 9.343 keer gelezen
Halacha, Geschiedenis/Gebeurtenissen, Redactie, Talmoed Tora »

Tijdens het concilie van Nicea werd in 325 de laatste banden tussen het christendom en het Jodendom gebroken. Heidendom sloop langzamerhand het christendom binnen. Door de christelijke overheersing die de Joden verdrukten, vluchtte vele naar Babylonië. Patriarch Hilleel deed afstand van het recht van de kalender en kwam met een vaste kalenderberekening waar de hedendaagse Joden tot op de dag van vandaag volgen. Terwijl de wetsstudie in Judea langzaam afliep, werd de wetsstudie in Babylonië juist populairder. Grote Joodse gemeenten in Babylonische steden waren een normaal verschijnsel. Deze gemeenten hadden een Exilarch/Rosj Hagola/Reesj Galoeta aan het hoofd staan. Zo´n persoon mogen we zien als een rector van de Babylonische Talmoedschool. Deze Exilarchen stamden middels hun vaders van koning Dawid af (dus waren het Judeeërs; Joden) en leefden als koning in Frankrijk. Onder de patriarchaat van Rabbi Hannassi gingen veel Babylonische Joden naar de Judese leerscholen om zich te wijden aan de Heilige Leer.

In die dagen werden de Judese Amoraiem ´Rabbi´ genoemd en de  Amoraiem van Babylon werden ´Rav´ genoemd. ´Rav´ drukt het de bescheidenheid uit t.o.v. de Judese Amoraiem. Tegenwoordig is een Rav een rabbijn die ook bevoegd is om een psak (beslissing) halacha (religieuze wet) te geven.

De 1e generatie van de Amoraiem van Babylonië: 219-257 n.d.g.j.

  1. Abba Arecha, alias ´Rav´ (rabbijn die ook bevoegd is om een psak halacha; beslissende halacha, te geven
  2. Sjmoe'el

Rav en Sjmoe'el
Abbar Arecha (175-247 n.d.g.j.), wat ´de lange vader´ betekent, werd zo genoemd omdat hij erg lang was (B.T. Nidda 24b). Om zijn grote begaafdheid, kreeg hij de gelegenheid om in Soera te Babylonië een leerschool op te starten, die een metivta genoemd werd. Leerlingen die geen geld hadden onderhield hij uit zijn eigen zak. Op een gegeven moment had hij 1200 leerlingen. Hij was vooral beroemd om zijn voordrachten m.b.t. de feestdagen. Deze voordrachten worden heden door de Opperrabbijn gehouden. De voltooiing van de halachisch commentaar op het derde Tora boek Sifra/Torat Kohaniem (letterlijk het boek/de leer der priesters. Sifra is een verklaring op Wa-jiqra/Leviticus), heeft plaats gevonden op de leerschool van Abbar Arecha. Naar waarschijnlijkheid heeft hij aan de toevoegingen van de commentaren mee gewerkt. Rav zou opgevolgd worden door Rav Hoena.

Sjmoe'el was de vriend van Rav. Hij was hoofd van de leerschool in Nehardea. Betreft Joodse rechtsgeleerdheid wist Sjmoe'el meer dan Rav, maar Rav overtrof hem weer in de kennis m.b.t. de rituele wetten. Binnen hun eigen geleerdheid werden beiden een autoriteit. Sjmoe'el droeg, door zijn ruime opvatting t.o.v. de gojiem, de Joden op dat men zich moest onderwerpen aan de wetten van hun woonland op grond van Yermeyahu/Jeremia 29:7 aan: Zet je in voor de welvaart van de stad waarheen ik je als ballingen heb gebracht. Bid tot Mij voor de stad, want als het de stad goed gaat, zal het jullie goed gaan. Echter mochten de wetten niet in strijd zijn met de ware G´dsdienst. Sjmoe'el was bevriend met koning Sabur I van de nieuw Perzische dynastie: de Sassaniden.

Rabbi Jochanan en Reesj Lakiesj hadden Sjmoe'el graag willen ontmoeten, maar hij was al reeds overleden. Door hun werk bereidde de halacha uit in alle lagen van de bevolking. Er kwam een sterke toename van Wetgeleerden.

De 2e generatie van de Amoraiem van Babylonië: 257-320 n.d.g.j.

  1. Rav Hoena
  2. Rav Jehoeda bar Jechezkeel
  3. Rav Chisda
  4. Rav Sjesjet
  5. Rav Nachman bar Ja´akov
  6. Mar Oekwa
  7. Rav Adda bar Ahawa

Rav Jehoeda bar Jechezkeel
In het uur dat rabbi Jehoeda Hanassi overleed, werd Rav Jehoeda geboren (B.T. Kidoesjien 72). Rabbi Jehoeda bar Jechezkeel bezocht zowel de leerschool van Abbar Arecha als van Sjemoeëel, die hem de ´scherpzinnige´noemde (B.T. Kidoesjien 33b). Het spreekwoord luidde dan ook: in Pumbedita kan men een olifant door het oog van een naald steken´ Hij richtte, in Pumbedita dus, een leerschool op, nadat de school van Nehardea was verwoest. Hij was erg nauwkeurig in zijn onderwijs. Alles wat hij zelf op de leerscholen geleerd had, bracht hij exact aan zijn leerlingen over. Rav Jehoeda bar Jechezkeel deed er alles aan om een huwelijk van zijn zoon tegen te gaan. Zijn angst was dat zijn zoon met een meisje zou trouwen die uit een niet-smetteloze familie zou komen. Een geleerde, Oela genaamd, wees hem op Eikhah/Klaagliederen 5:11: In de steden van Juda en in Sion zijn vrouwen en meisjes verkracht. Hij vroeg Rav Jehoeda hoe hij zeker kon weten dat hijzelf en Rav Jehoeda niet van zo´n meisje zou afstammen? (B.T. Kidoesjien 71b). De leerschool van Pumbedita ging door de leerstof van Rav Jehoeda een fantastische tijd tegemoet.

Rav Hoena
"Een goed persoon ziet slechte dromen en een slecht persoon goede dromen". Rav Hoena volgde in de leerschool Rav op waar hij 40 jaar als rector diende. Hij was gerelateerd aan de Exilarch, maar hij was erg arm (J.T. Sanhedrien 1:1). Op latere leeftijd werd hij echter een zeer vermogen man (het spreekwoord luidde: ´zijn honden lustten het fijnste meel zelfs niet´: B.T. Moëd Katan 28a). Hij was verre van arrogant en wilde zich niet verheffen (B.T. Megilla 28a). Hij had door zijn bekendheid in de wijde omtrek dertien tolken nodig om zich aan zijn leerlingen verstaanbaar te maken. En wanneer de leerlingen na zijn verhandelingen opstonden en de stof van hun kleren afklopten, bezorgde dat een enorme stofwolk (B.T. Ketoewot 106a). Rav Hoena was populair. In zijn huis werden wel zestig bruiloften gehouden. Rav Hoena is op tweeënnegentig jarige leeftijd overleden. Rav Jehoeda bar Jechezkeel heeft na de dood van Rav Hoena de leerschool in Soera twee jaar lang als rector gediend.

Rav Chisda
Rav Chisda heeft tien jaar lang aan het hoofd van de leerschool in Soera gestaan. Later heeft de zoon van Rav Hoena, Rabba of Rav Abba, deze functie overgenomen. Hij was altijd met de Wetsstudie bezig, waardoor zijn dochter hem de vraag stelde of hij niet eens een keer wilde rusten. Hij antwoordde haar dat er dagen zullen komen dat hij lang kan rusten en zich niet meer bezig kan houden met de studie van de Heilige Leer (B.T. Eroewien 65a en Makkot 10a). Toen zijn dochter nog een klein meisje was, waren twee studenten (Rawa en Rami bar Chamma) bij hem op de studie. De  kleine meid zat bij haar papa op zijn schoot toen hij aan haar vroeg met wie van deze twee studenten zij later wilde trouwen. Haar antwoord was: ´met beiden´. Eerst trouwde zij met Rami bar Chamma en op oudere leeftijd trouwde zij met Rawa bar Chamma (B.T. Bawa Batra 12b).

Rav Nachman bar Ja´akov
Rav Nachman bar Ja´akov is verantwoordelijk voor de rechtsregel wanneer iemand die een schuld zou hebben, dat (ongeacht of hij/zij het erkent of ontkent) dit door een eed moet bevestigen. Rav Nachman bar Ja´akov is ongeveer tegelijk met Rav Chisda overleden.

Het aantal leerlingen nam op de leerschool van Soera af, omdat zij zich meer aangetrokken voelden tot de leerschool van Jehoeda bar Jechezkeel in Pumbedita.

De 3e generatie van de Amoraiem van Babylonië: 320-375 n.d.g.j.

  1. Rabba bar Hoena
  2. Rabba bar Nachmani
  3. Rav Josef bar Chija
  4. Abaji
  5. Rawa bar Joseef
  6. Rav Nachman bar Yitschak
  7. Rav Papa
  8. Rav Adda II bar Ahawa
  9. (Rav) Rami bar Chamma
  10. Rav Idi bar Avin I
  11. Rav Abba bar Oela of Rabba Oela
  12. Rabba bar Sjela

Rabba bar Nachmani
Rabba bar Nachmani was één van de belangrijkste leerlingen van Rav Jehoeda bar Jechezkeel. Hij kwam in Galilea ter wereld, maar vertok op eigen initiatief naar Babylonië. Toen Rav Jehoeda overleed, viel het oog mbt het rectoraat van de leerschool van Pumbedita op Rabba bar Nachmani, omdat hij ´bergen van hun plaats kon rukken´ om zijn scherpzinnigheid. Maar hun oog viel voor deze functie ook op Rav Josef bar Chija. Deze werd ´de Sinai´ genoemd om zijn enorme kennis. Al gauw werd het duidelijk dat men meer behoefte had aan enorme kennis en de keus viel uiteindelijk op Rav Josef bar Chija. Omdat Rav Josef bar Chija zijn heil zocht in Chaldeeuwse astrologen en hierdoor te horen kreeg dat zijn rectorschap slechts twee jaar zou duren, bedankte hij voor de eer en Rabba bar Nachmani werd op zijn 18e jaar rector over de leerschool van Pumbedita. Dit heeft hij 22 jaar gedaan. Rabba bar Nachmani werd slechts 40 jaar (B.T. Berachot 64a). Rabba bar Nachmani begon zijn lessen met humor, heeft de leerschool naar de top van haar bloeitijd gebracht, maar was bij de gewone bevolking om zijn strengheid minder populair (B.T. Sjabbat 30b; 153a). Koning Sabur II vervolgde de Rabba, omdat zijn schatkist verliezen leed wanneer mensen gedurende de Kallamaanden zijn voordrachten kwam beluisteren in plaats van te werken.

Rav Joseef
Rav Joseef was de opvolger van Rabba bar Nachmani. Hij was blind. In B.T. Pesachiem 113b staat dat er drie typen mensen geen leven hebben:

  1. mensen met te veel zelfmedelijden
  2. mensen die van nature opvliegend zijn en
  3. mensen die overgevoelig zijn.

Rav Joseef zei van zichzelf dat hij alle drie de eigenschappen bezat. Rav Joseef is twee en een half jaar hoofd van de leerschool van Pumbedita geweest.

Abaji
Abaji was de opvolger van Rav Joseef. Hij was praktisch zijn hele leven al een wees. Voor zijn geboorte overleed namelijk zijn vader en vlak na zijn geboorte overleed zijn moeder. Hij werd door zijn oom Rabba bar Nachmani liefdevol opgevoed, waardoor Abaji de bijnaam ´Nachmani´ kreeg. Beide mensen stamden van de Hogepriester Eli af. Zoals we in Sh'mu'el Alef/1 Samuel 2:31 kunnen lezen, is het bekend dat op de nageslachten van Eli een vloek rust, waardoor men niet oud zou kunnen worden. Of dit klopt, laten wij de lezer beoordelen. Zoals we aangaven is Rabba bar Nachmani 40 jaar geworden en Abaji heeft de 60 niet gepasseerd. Naast zij Tora-studie, was Abaji ook in zijn gedrag een vroom mens. Abaji heeft vijf jaar aan het hoofd van de leerschool van Pumbedita gestaan.

Rawa bar Joseef
Rawa bar Joseef was de veroorzaker dat de leerschool van Pumbedita zijn tijd heeft gehad. Hij stichtte namelijk in Machoeza een eigen school en net als Abaji stond Rawa bar Joseef bekend als een scherpzinnig mens. Rawa bar Joseef had drie wensen waarvan twee al in vervulling was gegaan: Hij genoot van Rav Hoena´s kennis en bezat het rijkdom van Rav Chisda, maar hij miste de bescheidenheid van Rabba bar Hoena (B.T. Moëd Katan 28a). Echter schijnt het allemaal wel mee te vallen met zijn door zichzelf vermeende onbescheidenheid. In B.T. Joma 86-87 kan men namelijk lezen dat hij altijd hoopte dat hij de dag zonder zonden en overtredingen door gebracht heeft. Na zijn dood stelde zijn leerschool niet zoveel meer voor.

De 4e generatie van de Amoraiem van Babylonië: 375-427 n.d.g.j.

  1. Rav Ashi uit Soera
  2. Rav Zewied uit Pumbedita
  3. Ravi Dimi uit Pumbedita
  4. Rafram uit Pumbedita
  5. Rav Kahana uit Pumbedita
  6. Mar Zoetra uit Pumbedita
  7. Amemar uit Nehardea

Rav Ashi
Rav Ashi was de zoon van Rav Simaï. Omdat Rav Ashi van een hoge begaafdheid genoot, de kennis van Soera en de scherpzinnigheid van Pumbedita bezat, was hij op zijn twintigste al het hoofd van de leerschool van Soera. Toen Rabba bar Hoena overleed, betekende deze leerschool erg weinig. Met eigen geld knapte Rav Ashi de boel op en de leerschool genoot van een grote populariteit. Door Rav Ashi werd Soera weer vanouds belangrijk onder de leerlingen, het Joodse leven en de Kallamaanden genoten weer van populariteit. Om zijn gaven werd Rav Ashi, ook door de oude geleerde mannen, Rabbana genoemd, wat ´onze leraar´ betekent. Onder koning Jesdigert I van het Sassanidische Dynastie, kreeg Rav Ashi de gelegenheid om de leerstoffen van de Babylonische Amoraiem te verzamelen. Het was mondeling niet meer te doen, daar het van omvang inmiddels enorm was. In dertig jaar voltooide Rav Ashi de Misjnàh. Rav Ashi heeft hier vijftig jaar voor uitgetrokken. Tijdens de Kallamaanden behandelde hij traktaten met de verklaringen van de Babylonische Amoraiem. Deze eerste algemene herhaling die dertig jaar geduurd heeft, noemt men mahadoera kamma. De twintig opeenvolgende jaren, herhaalde Rav Ashi alles weer en men noemt dit mahadoera batra. Respectievelijk betekent het ´de eerste algemene herhaling´ en ´de tweede herhaling´. Alsof hij het voorzien had: na zijn dood gingen de Joden een moeilijke tijd tegemoet, waardoor zijn werk inderdaad noodzakelijk was.

De 5e generatie van de Amoraiem van Babylonië: 427-468 n.d.g.j.

  1. Maremar uit Soera
  2. Rav Idi bar Avien uit Soera
  3. Mar bar Rav Ashi uit Soera
  4. Rav acha miDifte uit Soera
  5. Rafram II uit Pumbedita
  6. Richoemai uit Pumbedita
  7. Rav Samma bar Rabba uit Pumbedita

Mar bar Rav Ashi
Deze zoon van Rav Ashi, die zijn vader pas na de leiderschappen van Maremar, Rav Idi bar Avien en Rav Nachman bar Hoena opvolgde,  leefde tijdens het schrikbewind van de Perzische koning Firoez. Leerscholen en synagogen waren niet meer veilig en er kwam een verbod op de Wetsstudie. Joodse kinderen werden bij de ouders ontvoerd voor de Perzische vuurdienst.

De 6e generatie van de Amoraiem van Babylonië: 468-500 n.d.g.j.

  1. Rav Tosfa´a uit Soera
  2. Raviena uit Soera
  3. Rav José uit Pumbedita

Na de dood van koning Firoez, kwam er weer rust. De Wetsstudie bloeide in deze generatie flink op. Raviena, het hoofd van de leerschool van Soera en Rav José, het hoofd van de leerschool van Pumbedita, wilden hun handen ineen slaan om het werk van Rav Ashi af te maken. Met behulp van andere geleerden hebben zij het werk afgerond tot één geheel waaraan niets toegevoegd mocht worden. Na de dood van Raviena komen we aan het eind van de periode van de Amoraiem. De periode van Amoraiem werd opgevolgd door de 150 jaar lange periode (500-650) waar de leraren Saworaim werden genoemd. Dan breekt de periode van de Ge´oniem aan.

Pagina index:
Copyright © 2003 Jodendom Online
 
 
Contact Zoeken Noachieden Online Beheer
 
Copyright © 2024 Jodendom Online. Alle rechten voorbehouden.