| De dertien Geloofspunten van Maimonides |
| Publicatiedatum: zaterdag 19 november 2022 |
Auteur: Opperrabbijn Evers | 691 keer gelezen |
|
|
| Opperrabbijn R. Evers, Talmoed Tora, Mosjiach [Messias], Wetenschap, Lijden, De Vrije Wil, Dromen en profetie, Straf en Beloning » |
|
|
deel II: Darwin’s evolutieleer verzwakt het geloof in G’d
We lezen al twee weken in de synagoge over de schepping van de wereld en de vroegste menselijke geschiedenis. Het geloof wankelde. De laatste eeuwen staat het geloof wederom onder druk. De kritiek is niet van de lucht. Wij blijven bij ons geloof. Hoe gaan we om met de kritiek? Ik breng u enkele ideeën.
Maimonides’ zesde en zevende geloofsprincipe luiden:
6. Ik geloof in volmaakt geloof, dat alle woorden van de profeten waar zijn.
7. Ik geloof in volmaakt geloof, dat de profetie van onze leraar Mosje waar was en dat hij de vader was onder de profeten, die voor hem geleefd hebben en die na hem gekomen zijn.
Misbruik van het Darwinisme
Mosje beschrijft aan het begin van de Tora, dat de wereld in zeven dagen geschapen is, inclusief de rust van de Sjabbat. Hierbij vormt de evolutieleer een groot probleem. Principieel hoeft de evolutieleer niet het bestaan van G’d of Diens wereldleiding te ontkennen. Niettemin werd en wordt het Darwinisme vaak aangegrepen om zich van de autoriteit van de religie te ontdoen.
Sinds Darwin werd het geloof zwaar op de proef gesteld
Voor de meeste gelovigen zal hun relatie met G’d niet afhankelijk zijn van een G’dsbewijs omdat zij al op andere wijze tot geloof waren gekomen. Een atheïst kan meestal door G’dsbewijzen niet overtuigd worden. Een agnosticus gaat ervan uit dat het menselijke denken niet competent is om G’ds bestaan onomstotelijk te bewijzen. De Oneindige Onkenbare G’d kan niet werkelijk gekend worden.
Evolutieleer staat lijnrecht tegenover Scheppingstheorie
Wie heeft die wereld dan wèl geschapen? Gaan we terug naar het Griekse denken waarin men aannam dat de materie gewoon eeuwig bestaan heeft? Het is niet meer dan een gegoochel met woorden. Bovendien is het intellect bij dit vraagstuk geen goed kompas. G’d maakt het ons niet makkelijk. Dit doet Hij om ons een vrije keus te laten. Het wordt een zoektocht met een open eind. Overal zijn wel tegenargumenten op te bedenken. Wat zijn de alternatieven? Gedurende onze groei als mens zijn wij op zoek.
Is alles ontstaan uit chaos?
Er is nog nooit orde uit chaos ontstaan, tenzij door een dirigerende Hand van buiten. Kan een omgevallen inktpot een gedicht schrijven? Juist wetenschappers zouden versteld moeten staan van de complexiteit, systematiek, wetmatigheid en onderlinge verwevenheid van de natuur. Het Intelligente natuurDesign frappeert iedereen. Dat kan geen toeval zijn.
Waarom nemen zovelen Darwins theorie klakkeloos over?
Darwin plaatst de Genesis enkele miljarden jaren terug. Maar ook hij lost de vraag naar het ontstaan van tijd, ruimte en materie niet op. Darwins winst is overzichtelijkheid. Een geleidelijk proces van eencelligen naar dier en mens is voor de simpele geest te bevatten en in schema te zetten. Bovendien is het volledig waardevrij. De mens hoeft helemaal niets. Hij kan lekker doen waar hij zin in heeft.
Nu slaat de zinloosheid toe. Wat is het nut van alles? Wat is die drive van de `fittest’ (besten) om te overleven? Darwins aantrekkingskracht ligt in het gebrek aan waarden en normen. Zin en betekenis van het leven vervagen.
Wanneer wij van eencelligen stammen, vervalt elke religieuze eis. Maar geschapen door een normerende G’d, moeten wij voldoen aan allerlei hoogstaande opdrachten.
Stammen we af van de dieren?
Voor wie zich verdiept in de dierpsychologie, blijkt de overgang van aap naar mens wetenschappelijk erg onaannemelijk. De kloof tussen mens en dier is enorm groot, met name op intellectueel gebied. Geen dier bleek ooit genavigeerd te hebben met een landkaart of vuur te hebben gemaakt. Kunnen dieren logisch redeneren? Dat blijkt niet te bewijzen. Het omgekeerde lijkt meer aannemelijk.
Lopen dierengeest en mensenpsyche gradueel in elkaar over? Er is een onoverbrugbare kloof tussen mensen- en dierendenken. Het vakblad Behavioral and Brainsciences geeft duidelijk aan dat de mens ‘in geestelijke zin een brede kloof heeft overbrugd’ (meer dan een quantum-jump: een echte quality-jump). Zelfreflectie ontbreekt bij dieren. Het is overigens niet fair om dierenslimheid te meten in mensen-IQ. Misschien opereren dieren op een totaal andere intellectuele golflengte. Kunnen dieren syllogismen aan? A is groter dan B en B is groter dat C, dus moet A groter dan C zijn? Nee. Chimpansees doorzien ook geen oorzaak – gevolgrelaties.
What about the survival of the fittest?
De survival of the fittest leek aardig maar gaat bij de mens al de mist in. Als eindpunt van de evolutieladder en de `fittest’ verbaasden wij ons over ‘s mensens volslagen hulpeloosheid. De mens zou acuut moeten kunnen lopen en praten. Nu is hij zeer langdurig afhankelijk. Zo ver in de evolutie en zo onzelfstandig! Maar het tegenargument luidt, dat dat juist duidt op de hoge ontwikkeling van de mens (volgens sommigen!).
De wereld werd ‘af’ geschapen
Kijk naar het heelal. De verste sterren zijn zeven miljard lichtjaren van ons verwijderd. Mag men hieruit concluderen dat het heelal dus ‘minimaal zeven miljard jaar oud is'? Nee. Want toen de wereld geschapen werd, was deze geheel ‘af'. Het heelal werd geschapen mèt alle hemellichamen. Plotseling was er een aarde met flora, fauna, zeeën en bergen. Met bomen van een bepaalde ouderdom.
Adam telt de jaarringen
Stel dat Adam in het Paradijs een boom had omgehakt en 500 jaarringen had geteld. Betekent dat dan dat de boom en ook de wereld 500 jaar oud was? Nee! Want het Opperwezen had zaadjes èn volledige bomen geschapen. G’d schiep de wereld ‘kant en klaar' met ertsen en koolstof in de aarde. G’d schiep niet alleen sterren maar ook het licht van de sterren. Alsof die hemellichamen daar al miljoenen jaren ronddraaiden.
Zat er een gat in de tijd?
Wellicht heerste er de eerste dag een ander begrip tijd. Zon en maan bestonden nog niet. Maar toch staat er: ”Het was avond en ochtend, dag één”. Veranderde na de Zondvloed de snelheid van het licht, die de snelheid van de tijd bepaalt? Wie zal het zeggen?
Mammoeten in Siberië
Toen werden mammoeten gevonden in Siberië. Rabbi J. Lipschutz, de bekende commentator Tiferet Jisraeel, leefde vlak voor Darwin en citeert de Talmoed (Chagiga 16a) waar staat dat G’d vele werelden schiep en vernietigde. De Tora zegt niets over het tijdsverloop tussen `In het begin schiep G’d hemel en aarde' en `de aarde was woest en leeg’. Volgden beide momenten direct op elkaar? Dat hoeft niet. Daartussen werden vele werelden geschapen. Omdat juist in zijn tijd allerlei prehistorische fossielen ontdekt werden, concludeert Rabbi Lipschutz dat die opgravingen de Talmoedische berichtgeving juist versterken. Meer dan 1500 jaar voor de ontdekking van prehistorische skeletten hebben de Joodse geleerden hier reeds over gesproken. Men ontdekte restanten van oudere werelden, waar onze wereld overheen geschapen werd.
G’d schiep in ieder geval Darwin
Na uitvinding van zijn theorie dankte hij G’d. Er staat geen Scheppingsfilm op youtube. De Talmoed zegt het al: verdiep je niet in alles vóór de Schepping, je kunt het toch niet begrijpen.
|
| [1] « 1 | 2 | 3 | 4 | 5 » [7] |
|
|