| Het leven van Jitschak ben Jehoeda Abarbanel (Abarbanel) |
|
|
 |
Het leven van Jitschak ben Jehoeda Abarbanel in vogelvlucht
De Spaans-Portugees Rabbijn Abarbanel, ook wel gespeld als Abravanel en Abrabanel, werd geboren in in 1437 in een van de oudste en meest vooraanstaande rijke geleerde Joodse Iberische familie te Lissabon geboren. De familie die ooit ontsnapten aan de vervolging in Castilië in 1391, stamde direct af van Dawied Hamelech.
Abarbanel werd talmied [leerling] van de Rabbijn van Lissabon, Rabbi Joseef Chaim, ook wel bekend... |
|
|
|
|
| Het raadsel van de Rode Koe [derde van de arba parasjot] |
|
|
 |
De rode koe is al vele millennia een raadsel. Koning Salomo, die drie boeken van Tenach – Prediker, Spreuken en Hooglied geredigeerd heeft en elk voorschrift met 3000 parabels kon uitleggen – riep over de rode koe uit: ”Dit gaat mijn begrip te boven”. De Tora zelf verklaart, dat dit voorschrift van het besprenkelen van onreine mensen met de as van de rode koe om hen te reinigen, een choeka, een onbegrijpelijke wet is. Rasjie (1040-1105) legt uit:“Omdat de... |
|
|
|
|
| Kabbalah: studie van mystiek |
|
|
 |
In de officiële geschiedschrijving over het Nederlandse Jodendom vindt men vrijwel geen verwijzing naar enige - laat staan systematische - bestudering van mystieke werken. Noch Jac. Zwarts in zijn 'Hoofdstukken uit de Geschiedenis der Joden in Nederland' (W.J. Thieme en Cie., Zutphen, 1929), noch M.H. Gans in zijn Memorboek (Bosch & Keuning N.V. Baarn, 1971), noch Jozeph Michman e.a. in hun Pinkas (Kluwer, Ede/Antwerpen en N.I.K., Amsterdam 1992), vermelden hier iets over.... |
|
|
|
|
| Korte Samenvatting voorschriften Poeriem |
|
|
 |
De vier mitsvot van Poeriem zijn: 1. Het lezen uit de Megilla, 2. Een feestelijke Poeriem-maaltijd, 3. Het sturen van geschenken (misjloach manot of sjlagmones) aan vrienden en kennissen, 4. en het geven van geschenken aan de armen (matanot la’evjoniem).
Op de Sjabbat vóór Poeriem (4 maart 2023) wordt in sjoel parsjat Zachor gelezen. Hierin wordt het Joodse volk opgeroepen om niet te vergeten wat Amalek ons heeft aangedaan (Devariem 25:17-19). Haman was een... |
|
|
|
|
| Megilla Esther: Voorpagina van vandaag |
|
|
 |
De RaMBaM verklaart in Hilchos Megilla hoofdstuk 2 Halacha 18 dat alle boeken van de profeten en Heilige Geschriften in de Messiaanse Tijd geannuleerd zullen worden, behalve Megillat Esther. Deze zal net als de Tora en Talmoed voor altijd bestaan. Wat maakt de Megilla zo uniek dat deze voor de eeuwigheid bewaard wordt, dit in tegenstelling tot de andere boeken van de TeNaCH?
Het antwoord is te vinden in Megillat Esther 3:9 w aarin Haman tegen 'Achasjwerosj over de Joden zei: "Als het... |
|
|
|
|
| Mordechai's nalatenschap: de unieke Jood |
|
|
 |
Afb. Megillah Esther
Waarom zegt de Megillah "een Joodse man was in de hoofdstad van Shushan en zijn naam was Mordechai"? De geleerden leggen uit dat vele Joden Shushan ontvluchtten omdat zij bang voor Haman waren. Mordechai was een van de enkele die dit juist niet deed. Rav Yonasan Eybeshitz is hier niet met deze intepretatie eens, omdat wij later in de Megillah kunnen lezen dat Esther Moderchai instrueert met de woorden: "ga en verzamelen alle Joden". Dit zou aantonen dat er... |
|
|
|
|
| Mordechaj prototype van een Joodse leider |
|
|
 |
De meerderheid van het Sanhedrien steunde Mordechai in zijn staatstaak. Kennelijk is het goed om te werken in het belang van het Joodse volk, ook al gaat dit ten koste van Tora-studie. De vraag is veeleer hoe de Talmoed dan nog kan verklaren kan dat het omgekeerde waar is: Tora-studie gaat boven inzet voor de gemeenschap. Een minderheid in het Sanhedrien distantieerde zich van Mordechai nadat hij zich in de politiek had gestort. Binnen het hoogste rechtscollege bestond kennelijk... |
|
|
|
|
| Parasja Zachor [tweede van de arba parasjot] |
|
|
 |
Deze week lezen wij de haftara van parasjat Zachor omdat parasjat Zachor vlak voor Poeriem wordt gelezen om de strijd tegen Amalek te doen aansluiten bij het einde van Haman. De haftara sluit altijd aan bij hetgeen het laatst gelajend, uit de Tora gelezen, wordt. Een mitsva uit de Tora? Iedereen komt deze Sjabbat naar sjoel. Is daar een goede reden voor? Het voorlezen van de Parsjat Zachor is volgens een aantal Chagamiem, Geleerden een mitsva uit de Tora. De Tora schrijft voor ( Deut.... |
|
|
|
|
| Poeriem |
|
|
 |
Poerim: lotenfeest. Poeriem komt van hget Babylonische woord puru, wat "lot" betekent. In het Hebreeuws is dat goral .
Dit feest herdenkt de verlossing van de Joden in Perzië uit de handen van de antisemiet Haman. Deze Amalekiet en minister aan het hof van koning Xerxes/Achasjwerosj van Persië wilde de Joden, die in Persië in balling waren, middels een lot ( poer ) uitroeien. De reden was het voorgeslacht van de Masjiach uit te roeien. We weten dat Ester (de Joodse vrouw... |
|
|
|
|
| Poeriem (What's In A Name?) |
|
|
 |
Poeriem komt van Perzische woordje " poer ", wat "lot" betekent. Dit woordje komt van Megillat Esther : Daarom zij noemden zij deze dagen "poeriem" de loting. De naam poeriem is, ten aanzien van de andere jamiem toviem , op een andere manier gegeven. Bij andere feesten staat de gebeurtenis en de naam van het feest in verband. Zo kreeg het feest Pesach deze naam omdat Hasjem de huizen van de Joodse eerstgeborenen oversloeg (oe pasach Adonaj ‘al-hapetach... en Hasjem sloeg... |
|
|
|
|
|
|
|