| TOE Bisjwat, het Nieuwjaarsfeest van de bomen en de continue klimaattop |
|
|
 |
Afbeelding: Moshe Chaim ROSJ HASJANA la'ilanot - het Nieuwjaarsfeest van de bomen is geen milieufeest maar benadrukt wel het belang van een goed milieu en richt onze aandacht op onze omgeving. Het Jodendom biedt een duidelijk perspectief op de begrippen tijd en geschiedenis. De schepping vormt het absolute begin, de wetgeving op de Sinaï de as en het Messiaanse tijdperk is het eindpunt, waarna de wereld weer ‘oplost’ in G’d. Deze momenten worden botanisch... |
|
|
|
|
| Hoe vinden we iedere dag weer kracht om ons Jodendom te inspireren? |
|
|
 |
Afbeelding: chabad.org De krachtbron voor vernieuwing: de joodse kalender We lezen nu over de tien plagen, die Egypte troffen. Langzamerhand wordt het joodse volk bevrijd en volgt de spirituele volkswording. De eerste echte opdracht van G’d aan het joodse volk – nog voor de Uittocht uit Egypte – was onze eigen kalender. Waar halen wij de kracht vandaan om steeds weer opnieuw te beginnen? We hebben veel vervolging en ellende meegemaakt maar zijn altijd positief... |
|
|
|
|
| Het licht van de oorlog en het licht van de vrede |
|
|
 |
Voorrang van de Sjabbat-kaarsen op de lichten van Chanoeka Er is een voorschrift inzake Chanoeka dat ik ontroerend en diepgaand vind. Maimonides schrijft dat "het gebod van de Chanoeka-lichten zeer dierbaar is. Wie geen geld heeft om lichtjes te kopen, moet iets verkopen om de mitswa (het gebod) te kunnen vervullen". Een Sjabbat-kaars of een Chanoeka-kaars? Dus rijst de vraag: wat als men slechts één kaars heeft op vrijdagmiddag? Wat steekt men dan aan - een... |
|
|
|
|
| Chanoeka: reine en zuivere spiritualiteit is de ware essentie van het Jodendom |
|
|
 |
Hoe definieren we ‘ spiritualiteit ’? Ik vroeg het een collega rabbijn en hij antwoordde ‘ metafysika ’. Meta betekent in het Grieks ‘ boven ’. Spiritualiteit is dan alles wat boven de fysieke, lichamelijke wereld uitstijgt. Maar dat is natuurlijk vaag. Hij verduidelijkte zich en zei, dat in het Hebreeuws ‘ meta ’ eigenlijk dood betekent. Nu kreeg het een veel reeler kantje: metafysika begint daar waar het fysieke, het materiele en aardse... |
|
|
|
|
| Enkele aspecten van Chanoeka |
|
|
 |
Achtergronden De naam Chasjmona’iem. De Makkabeeërs worden in de klassieke joodse bronnen en in de Chanoeka-gebeden doorgaans Chasjmona'iem genoemd. Zo staat in Misjna Middot (l: 6) "de zonen van Chasjmonaï" en wordt de term het Chasjmonaïsche koningshuis verspreid in de Talmoed aangetroffen (Sjabbat 21b, B.Kamma 82b). Waar komt deze term vandaan? Rabbi David Kimchi (1160 - 1235) geeft in zijn verklaring op Tehilliem ( 68:32 ) aan dat dit niets anders dan "notabelen"... |
|
|
|
|
| Chanoeka maakt ons weerbaar tegen alle slechte invloeden van buiten |
|
|
 |
Chanoeka is eigenlijk een galoet-feest (een diaspora-feest) omdat de vele bepalingen van Chanoeka ons leren hoe het zuivere Jodendom ook in een zware nevel van galoet-duisternis uitgedragen kan worden. Wij steken de Menora (luchter) tegenwoordig aan naar analogie van de Tempel-Menora. Toch zijn er grote verschillen: · In de Tempel werd de Menora binnen aangestoken, overdag en iedere dag hetzelfde aantal lichten. · Onze Menora wordt bij voorkeur buiten aangestoken,... |
|
|
|
|
| Massale revival en een mysterieuze achtste dag, het Slotfeest |
|
|
 |
Mijn vader z.l. moest eens vrijvragen voor Soekot. Onbevangen begon hij uit te leggen aan zijn opdrachtgevers, dat hij niet kon komen werken omdat zijn voorouders meer dan 3300 jaar geleden door de woestijn trokken en in loofhutten woonden. Zijn opdrachtgevers trokken hun wenkbrauwen op maar gaven wel vrij. Zij kenden de Bijbel ook: “Jullie zullen zeven dagen in de soeka, loofhut, verblijven ” ( Vajikra/Lev. 23:42 ). Dat wil zeggen: jullie moeten erin wonen, zoals men woont in... |
|
|
|
|
| Symboliek en richtlijnen van de loelavbundel |
|
|
 |
De arba’a miniem de vier soorten planten en de citrusvrucht, die wij op Soekot (Loofhuttenfeest) schudden, bestaan uit de Loelav – een palmtak; de twee Aravot – beekwilgtakjes, de drie Hadassiem – myrthetakjes en de Etrog – een citrusvrucht. Deze botanische vier soorten symboliseren de eenheid van het Joodse volk. Maar wat heeft dit te maken met Soekot, met Tisjrie, de maand van de grote feesten als Rosj hasjana en Jom Kippoer? Om de eenheid van de... |
|
|
|
|
| Achtergronden van de Kol Nidre |
|
|
 |
De melodieën maken ons een beetje nostalgisch, melancholisch. De entourage, de witte parochet (voorhang voor de Heilge Arke) en de witte kittels (kledij) brengt ons direct in de stemming. Daar staan we dan weer in sjoel, net zoals alle voorgaande jaren. We zijn een jaartje ouder geworden. Maar als we eerlijk zijn tegenover onszelf: is er werkelijk wat veranderd in het afgelopen jaar? Is zelfs maar één van onze goede voornemens gerealiseerd? Hoe evalueren we het verleden?... |
|
|
|
|
| Regels voor het sjofarblazen |
|
|
 |
Ter inleiding: teki’a = de langgerekte toon, sjewariem = 3 korte stoten (met ieder een tijdsduur van 3 heel korte stootjes) en teroe’a = 9 heel korte stootjes. Deze laatste heel korte stootjes zijn de kleinste tijdseenheid van het sjofar-blazen. In principe moet men als volgt blazen op de sjofar: de teroe’a bestaat uit 9 korte stoten. Men blaast drie sjewariem achter elkaar en iedere sjewer heeft een lengte van 3 teroe’a-stoten, zodat ook de sjewariem de... |
|
|
|
|
|
|
|
